Werkplek algoritmen onder controle

Het Parlement was het er woensdag over eens dat het toenemende gebruik van algoritmisch werkbeheer - bijvoorbeeld bij aanwerving, prestatie-evaluatie of taakverdeling - niet alleen efficiëntieverbeteringen met zich meebrengt, maar ook ernstige risico's inhoudt voor de rechten van werknemers. Het roept daarom op om elke belangrijke beslissing over de arbeidsrelatie te allen tijde te onderwerpen aan een menselijk oordeel.

Volgens Europarlementariërs mogen werving, beëindiging, salariswijzigingen en disciplinaire maatregelen niet uitsluitend gebaseerd zijn op een automatisch algoritme. Bovendien zouden werknemers het recht moeten hebben om uitleg te vragen over hoe het algoritme tot zijn beslissing is gekomen en, in geval van twijfel, om zo'n beslissing door een mens te laten beoordelen.

Transparantie is een belangrijk onderdeel van het voorstel. Werkgevers moeten werknemers duidelijk informeren of en hoe algoritmen worden gebruikt, welke gegevens systemen over hen verzamelen en hoe menselijk toezicht wordt gewaarborgd. Het Parlement is van mening dat het gebruik van deze systemen de gezondheid, de veiligheid of het geestelijk welzijn van werknemers niet in gevaar mag brengen.

De leden leggen bijzondere nadruk op de bescherming van persoonsgegevens. Zij stellen voor om de verwerking van gegevens over de emotionele of psychologische toestand van werknemers, hun privécommunicatie, hun bewegingen buiten werktijd of vakbondsgerelateerde activiteiten te verbieden. Het doel is om onredelijk toezicht en inmenging in de privacy van mensen op het werk te voorkomen.

De goedgekeurde tekst is geen wet, maar een uitdaging voor de Europese Commissie. Die heeft nu drie maanden de tijd om aan te kondigen of ze een concreet wetgevingsvoorstel zal opstellen of om uit te leggen waarom ze dat niet zal doen. Het Parlement geeft een duidelijk signaal af dat de digitalisering van werk hand in hand moet gaan met de bescherming van de menselijke waardigheid en de rechten van werknemers.